Μετά τα ρεκόρ θεαματικότητας, που κατέγραψαν οι κινηματογράφοι με την ταινία Robocop πριν αρκετά χρόνια, ένα από τα κανάλια της τηλεόρασης προέβαλε για μικρό χρονικό διάστημα μια σειρά, στην οποία πρωταγωνιστούσε αυτός ο διάσημος αντι-εγκληματικός χαρακτήρας από την ταινία.
Όλα αυτά παραμένουν στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Ευτυχώς, είναι αδιανόητο για εμάς τους απλούς θνητούς ότι θα μπορούσε γίνει πραγματικότητα η κατασκευή ενός κυβερνο-μπάτσου. Κλείνουμε την τηλεόραση και κοιμόμαστε ήσυχα, κάποιοι λίγο ανήσυχοι, κάποιοι καθησυχασμένοι με την ύπαρξη, όσο απίθανη και αν είναι, ενός τέτοιου όπλου.
Η τηλεοπτική σειρά συνεχίζεται και έτσι, χωρίς καν να το καταλάβουμε, βρισκόμαστε τυλιγμένοι στις περιπέτειες αυτού του σωρού από μεταλλικά εξαρτήματα.
Όταν μια γνωστή, καθημερινή εφημερίδα επικοινωνεί την πραγματοποίηση ενός κυβερνο-ανθρώπου, με ένα άρθρο το οποίο συνοδεύεται από τη φωτογραφία του Robocop, δεν είμαστε πλέον ιδιαίτερα προβληματισμένοι, καθώς αυτή η φιγούρα μας είναι τόσο οικία, εφόσον την έχουμε συνηθίσει λόγω του τηλεοπτικού σφυροκοπήματος επί του θέματος.
Το πρόγραμμα για το ανθρώπινο robot ονομάζεται “Inter” (Ευφυής νευρική διεπαφή) και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαική Ένωση, σε συνεργασία με αρκετά γερμανικά, ισπανικά και ελβετικά πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και το Arts Lab [1], που είναι το εργαστήριο ρομποτικής και υψηλής τεχνολογίας του πανεπιστημίου “Sant’ Anna”, στην Πίζα.
Το πανεπιστήμιο της Πίζας έχει καθοριστικό ρόλο στο πρόγραμμα, καθώς, εκτός του ότι του έχει ανατεθεί από την Ε.Ε. ο συντονισμός του προγράμματος, έχει αναπτύξει ένα λειτουργικό “δοχείο νεύρων” ή καλύτερα, μια μικρή ηλεκτρονική συσκευή, η οποία συνδέει το περιφερειακό νευρικό σύστημα με εξωτερικά εμφυτεύματα.
Ο Paolo Dario [2], ένας καθηγητής από το Λιβόρνο (Ιταλία), που διδάσκει μηχανοηλεκτρονική σε αρκετά πανεπιστήμια στον κόσμο και είναι διευθυντής του Arts Lab, εξηγεί πως στο μέλλον θα μπορούσαν να αφιερωθούν στη δημιουργία κυβερνητικών εμφυτευμάτων, ικανών να κινούνται μέσω εγκεφαλικών ωθήσεων και να έχουν απτικά ερεθίσματα.
Ο καθηγητής εξηγεί, επίσης, τη διαδικασία: μετά την εμφύτευση ενός τσιπ (όπως αυτά που χρησιμοποιούνται στους υπολογιστές) σε ένα περιφερειακό νεύρο μερικών ινδικών χοιριδίων και κουνελιών, οι επιστήμονες παρατήρησαν πως τα τραυματισμένα νευρικά νήματα αναγεννήθηκαν και σφηνώθηκαν μέσα στις δεκάδες χιλιάδες τρύπες, που υπήρχαν στο τσιπ. Απλά, γεννήθηκε ένας κυβερνο-οργανισμός: ένα μείγμα μυικών ιστών και ηλεκτρονικών κυκλωμάτων. Πολύ σύντομα θα καταστεί δυνατή η εγγραφή νευρικών σημάτων, που θα διεγείρουν τις νευρικές ίνες.
Από την επιστημονική φαντασία στην πραγματοποίηση, μέσω του πειραματισμού στα ζώα. Οι απελευθερωτές ζώων [3] έχουν κάνει πολλά για να καταγράψουν την αχρηστία του πειραματισμού των νέων φαρμάκων πάνω στα ζώα σε εργαστήρια, αλλά πώς επιλέγουν να αντιτεθούν σε αυτήν τη σφαγή, που δεν έχει καμιά σχέση με τη φαρμακοβιομηχανία και επιπροσθέτως, πουλάει μια ευκαρία για εκείνους, που έχουν υποφέρει ακρωτηριασμούς των άκρων τους;
Προσωπικά, δεν θεωρώ πως ο πειραματισμός περιορίζεται σε ινδικά χοιρίδια και κουνέλια, ούτε πως σταματάει στους χιμπατζήδες. Η έρευνα για καταγραφή, όπως ο στοχασμός κάθε επαναστάτη, δεν πρέπει να ενδιαφέρεται μόνο για τον τομέα της φαρμακοβιομηχανίας, αλλά πρέπει να ασχολείται με όλο το φάσμα.
Στο Arts Lab της Πίζας, βρίσκεται στη φάση της πραγματοποίησης και τεχνητό δέρμα, εξοπλισμένο με αισθητήρες, ικανούς να διεγείρουν απτικά ερεθίσματα, το οποίο είναι το βέλτιστο σχέδιο για να καλυφθούν στο τέλος τα κυβερνητικά εμφυτεύματα.
Ένα άλλο πεδίο, στο οποίο δουλεύει το Arts Lab, είναι η κατασκευή μικροκρυστάλλων, που εμφυτεύονται στον εγκεφαλικό φλοιό, με ρυθμισμένες μικροκάμερες, ικανές να προβάλλουν εικόνες απευθείας στο φλοιό. Αυτή η τεχνολογία χρησιμοποιείται, επίσης, για να κατασκευαστούν αισθητήρες για τους κωφούς. Σε αυτήν την περίπτωση, οι αισθητήρες συνδέονται με μικρόφωνα.
Η αιτιολόγηση αυτής της έρευνας βρίσκεται, προφανώς, στο ανθρωπιστικό πνεύμα, που φαίνεται να αιωρείται ως κανόνας της δράσης τους. Ο επίσημα διακηρυγμένος στόχος είναι η ανακούφιση του ανθρώπινου πόνου, παρεμβαίνοντας στη μη αναστρέψιμη ζημιά των ζωτικών οργάνων, ακόμα και με την τεχνική αναδημιουργία τους, ανοίγοντας, εν ολίγοις, νέους ορίζοντες για την ιατρική. Ουσιαστικά, αυτή η έρευνα ανοίγει προοπτικές, οι οποίες, μέχρι πρόσφατα, υπήρχαν μόνο στις φαντασιώσεις των μυθιστοριογράφων. Η διαθεσιμότητα ιδιαίτερα αναπτυγμένων και αυξανόμενης δυνατότητας σμίκρυνσης συσκευών καθιστά πιθανές υποθετικές τεχνολογίες ελέγχου, τις οποίες σήμερα δεν μπορούμε καν να φανταστούμε.
Όλη αυτή η έρευνα βασίζεται σήμερα στο βασανισμό των ζώων, αλλά το να περιορίζουμε τους εαυτούς μας στην απελευθέρωση αυτών των ζώων ίσως να μην είναι αρκετό.
Antonio Budini
Υποσημειώσεις:
1. Πιο αναλυτικά, το Arts Lab ασχολείται με τη βιο-μηχανική/ηλεκτρονική, την τεχνητή αντίληψη, τις αισθητηριακές συσκευές, τον αυτόματο έλεγχο, το προγραμματισμό ρομπότ αυτόματης λειτουργίας, την ανάλυση βιο-ιατρικών σημάτων, την τηλεματική, τη νευροεπιστήμη και την τεχνο-ηθική.
2. Ο Paolo Dario είναι επίσης ο ιδρυτής του Arts Lab (1989).
3. “animal liberationists” στο αγγλικό κείμενο.
Το κείμενο εμπεριέχεται στο 110 τεύχος του δεύτερου τόμου, του αμερικάνικου περιοδικού Willful Disobedience (2001).
Πηγή: Machorka