Εγκωμιάζω, δε μέμφομαι τον ερχομό του. Πιστεύω πως είναι μια από τις μεγαλύτερες κρίσεις, μια στιγμή ενδοσκόπησης για την ανθρωπότητα, από τις πιο βαθιές. Το αν ο άνθρωπος θα αναρρώσει από αυτήν, το αν θα γίνει κύριος αυτής της κρίσης, είναι ζήτημα της δύναμής του!
Φ.Νίτσε
Γίνεται πολύς λόγος για το “μηδενισμό”, μεταξύ των αναρχικών, τελευταία. Θεωρώ πως έχει μια αξία να εξερευνήσω κομμάτια της σκέψης μου πάνω στο νιτσεικό μηδενισμό, καθώς θεωρώ το μεταβατικό μηδενισμό του πολύ πιο αξιόλογο, τολμώ να πω εποικοδομητικό, από οποιονδήποτε στατικό μηδενισμό, που πρόκειται να συναντήσω. Αλλά, προειδοποιώ πως αυτή δεν είναι μια φιλοσοφική διάλεξη, αλλά απλά λίγες σκέψεις, με σκοπό να κεντρίσουν τον προσωπικό στοχασμό.
Ο παθητικός μηδενιστής είναι το οικτρό πλάσμα, που δε μπορεί να αναρρώσει από αυτήν την “κρίση”. Όταν έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα ότι όλες οι εξωτερικές αξίες είναι κενές και δεν έχουν καμιά πραγματική εξουσία, θεωρεί και τις δικές του εσωτερικές αξίες ανούσιες και παραδίδει την κυριότητά τους. Με κάθε μορφή κυριότητας απούσα, ενδίδει στο πνεύμα της απελπισίας και της μοιρολατρίας, αποποιούμενος κάθε ευθύνη. Αποσύρεται από τον κόσμο, παραιτείται. Θα έλεγα πως μπορεί κανείς να βρει ελάχιστους πραγματικούς παθητικούς μηδενιστές στον αναρχικό χώρο σήμερα. Άλλωστε, είναι το δικό τους modus operandi να εγκαταλείπουν, να παραδίδονται. Αλλά, μπορεί να βρει πολλούς κήρυκες και δασκάλους του. Αυτοί είναι άτομα, που φαίνονται κολλημένα στο χαντάκι της θεοφάνειας – κάθε κείμενο είναι και μια αποκάλυψη ενός ακόμα παραλογισμού, ακόμα μιας χαλάρωσης από την απουσία αλήθειας. Κραυγάζουν: “Όλα είναι μάταια. Ας πηδήξουμε τώρα όλοι μαζί μέσα στο λάκκο της παθητικότητας ή του θανάτου!”. Και όμως, στέκονται εκεί, τρικλίζοντας στην άκρη, φοβούμενοι να αυτοκτονήσουν κοινωνικά ή σωματικά. Κηρύττουν έναν αγνό, πραγματικό μηδενισμό: καταστροφή για χάρη της καταστροφής, άρνηση λίγο-πολύ των πάντων. Είναι ο μηδενισμός, όχι ως μεταβατικό εργαλείο, αλλά ως στατικό δόγμα. Έχουν την ίδια θέρμη με τον απογοητευμένο ουτοπιστή, αλλά χωρίς την ελπίδα και το στόχο της συνειδητοποίησης της δικιάς τους ευτυχίας. Απομακρύνουν το φάντασμα της ελπίδας, αλλά πετούν μαζί και τη δική τους έκφραση και επιβεβαίωση του εαυτού τους. Το αποτέλεσμα του να κυριεύεσαι από την καταστροφή είναι η καταστροφή του εαυτού σου.
Αλλά, είναι πιθανό αυτή η αναγνώριση της ασημαντότητας των εξωτερικών αξιακών συστημάτων να ανοίξει το δρόμο σε μια αίσθηση εξεγερτικότητας και δύναμης. Ο ενεργητικός μηδενιστής αγκαλιάζει την καταστροφή και θέλει να καταστρέψει κάθε ίχνος ενός κενού αξιακού συστήματος. Η δύναμη της θέλησης κάποιου δοκιμάζεται από το αν μπορεί ή όχι να αναγνωρίσει όλα τα αξιακά συστήματα ως κενά και ανούσια και την ίδια στιγμή, να παραδεχτεί πως αυτά τα ψέματα πηγάζουν από το εγώ και εξυπηρετούν ένα σκοπό· από το αν μπορεί να αναγνωρίσει πως αυτή η αξία είναι απαραίτητη για τη ζωή, αλλά ταυτόχρονα να απορρίπτει κάθε παγκόσμια αλήθεια. Αυτός ο μηδενισμός είναι ένα εργαλείο, που πρέπει να κυριευτεί, όχι ένα δόγμα που κυριαρχεί. Είναι ένα μέσο για την επίτευξη ενός στόχου, όχι αυτοσκοπός. Είναι, απλά, ένα βήμα προς την επανανοηματοδότηση των αξιών. Ένας τέτοιος μηδενισμός είναι απαραίτητο να καταστρέφει ότι υπάρχει τώρα, ώστε να δημιουργήσει ένα μέρος, όπου το εγώ/η θέληση θα μπορεί να αποκτήσει πλήρη αυτοκυριότητα και να πετύχει πλήρως την αυτοπραγμάτωσή του, αυτός είναι ο στόχος του. Είναι καταστροφή για χάρη της δημιουργίας. Σκοπεύει κανείς να αρνηθεί και να καταστρέψει αυτό, το οποίο θέτει εμπόδια στη δυνατότητα του να ζει όπως επιθυμεί, τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Είναι η ανώτερη αυτοεπιβεβαίωση της ζωής του.
Ως αναρχικοί, παλεύουμε για να ξεφορτωθούμε τα υπάρχοντα αξιακά συστήματα και πολλοί από εμάς νιώθουν ήδη ξένοι ως προς αυτά. Θα ενθάρρυνα τα άτομα να στοχαστούν πάνω στις καταστροφικές τους παρορμήσεις και την υπαρξιακή τους κρίση. Κυριεύετε την κρίση σας, είστε ο ενεργητικός μηδενιστής ή έχετε χάσει αυτήν τη μάχη και έχετε πέσει στο λάκκο της παθητικότητας; Θα καταστρέψετε τον εαυτό σας μαζί με τον κόσμο που μισείτε ή θα τον υπερβείτε;
Το κείμενο γράφτηκε από την Katherine Di Fiore και εκδόθηκε στο έκτο τεύχος του αναρχοατομικιστικού εντύπου“The Sovereign Self”, από τις ΗΠΑ, το Μάρτιο του 2012.