Όταν προσπαθούμε να διαβάσουμε την πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε, συνειδητοποιούμε πως βοηθάμε την ανάπτυξη βαθιών μετασχηματισμών, αν κοιτάξουμε τη διαχείριση της οικονομικής και πολιτικής δύναμης. Τέτοιες αλλαγές αντικατοπτρίζονται και στο κοινωνικό επίπεδο. Είναι απαραίτητο να αντιπαρατεθούμε με τους τωρινούς μετασχηματισμούς και να τους λάβουμε υπόψιν μας στην ανάλυση μας και την επιθετική μας προοπτική.
Το κεφάλαιο δε βρίσκεται σε «κρίση», απλά οι οικονομικές επιλογές των κρατών δημιούργησαν κάποιες δυσκολίες στον παραδοσιακό τρόπο διαχείρισης της αγοράς και είχαν ως αποτέλεσμα, σε γενικές γραμμές, τη χειροτέρευση των συνθηκών ζωής των πολιτών-καταναλωτών. Οι αντιθέσεις που ανέπτυξε το κεφάλαιο, έχουν συνεισφέρει στον καθορισμό ζωνών και περιστατικών σύγκρουσης, λίγο-πολύ βίαιων και με μικρή ή μεγάλη χρονική διάρκεια, μεταξύ των φρουρών της εξουσίας και των θεσμών της και εκείνων των κομματιών της κοινωνίας, που βαρέθηκαν να είναι αποκλεισμένα από τις ανέσεις, που οι κοινωνίες της ψεύτικης καλοζωίας και της κατανάλωσης επέτρεπαν. Κοιτάζοντας αυτήν την κατάσταση, είναι φυσικό να αναρωτιόμαστε τι να κάνουμε. Το να είμαστε «στο εδώ και στο τώρα» είναι στην πραγματικότητα στη βάση της επιθυμίας μας, για μια βίαιη ρήξη με όλα τα αξιακά συστήματα, με το κεφάλαιο και τις διάφορες εκδοχές του. Μέσα σε τέτοιες καταστάσεις και μέσα στον καθορισμό των προοπτικών, που θα μπορούσαν να μας φέρουν σε αβέβαια και ανεξερεύνητα μονοπάτια εξέγερσης, θεωρούμε πως είναι απαραίτητο να αποφύγουμε να δούμε την πραγματικότητα μέσω εύκολων ενθουσιασμών, καθώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να βλέπουμε παντού εξεγέρσεις, συνένοχους σε κάθε καταληψία και επαναστατικά υποκείμενα σε κάθε εκμεταλλευόμενο. Ταυτόχρονα, πιστεύουμε πως είναι εξίσου επικίνδυνο το να μείνουμε κολλημένοι σε έναν πεσιμιστικό ρεαλισμό, καθώς διατρέχουμε τον κίνδυνο να παραλύσουμε, ενώ ο χρόνος περνάει, ή να μετατραπούμε σε μονίμως αναμένοντες, παγιδευμένοι σε μια ντετερμινιστική λογική. Αυτό που θεωρούμε βασικό είναι να έχουμε μια οπτική διαυγούς παρατήρησης, που θα μας επιτρέπει να αντιληφθούμε τους τωρινούς μετασχηματισμούς, ταυτοποιώντας τις πτυχές εκείνες, στις οποίες ο εχθρός είναι ευάλωτος, ώστε να σχεδιάσουμε καλύτερα το πώς και πού πρέπει να επιτεθούμε.
Όντες σε μια πνευματική και υλική συνθήκη, που κυριαρχείται από την επείγουσα ανάγκη του να «είμαστε εδώ» (και όχι να «είμαστε»), πράγμα που αποτελεί τον ορισμό του δικού μας ρόλου μέσα στις διάχυτες συγκρούσεις, κινδυνεύουμε να παραβλέψουμε το σημαντικότερο: την αναγκαιότητα του να έχουμε ως αφετηρία τους εαυτούς μας, τις δικές μας αναρχικές αντιλήψεις και προοπτικές. Έτσι, κατά τη διάρκεια μιας αυθόρμητης εξέγερσης, το πρόβλημα των αναρχικών δεν είναι να βρουν ένα ρόλο μέσα στους διάφορους άλλους ρόλους ή το να βρουν έναν τρόπο να γίνουν αποδεκτοί από τους άλλους, το να είναι συγκαταβατικοί, το να κρύψουμε τις πραγματικές μας επιθυμίες απλά για να συνάψουμε συμμαχίες. Θα ήταν πολύ πιο χρήσιμο να διαλέγουμε συνθήκες επίθεσης, που καθυστερούν την επιστροφή στην κανονικότητα, πειραματιζόμενοι με ενέργειες που ανήκουν σε μας και να βρίσκουμε στόχους, που ο αυθορμητισμός από μόνος του δε μπορεί να βρει. Κάθε εξεγερσιακή υπόθεση είναι απρόβλεπτη και ανεξάρτητη από μας, αλλά ως αναρχικοί, σε μια προοπτική διαρκούς σύγκρουσης και σχεδιασμού εξεγερτικών πλάνων, μπορούμε σίγουρα να συνεισφέρουμε σημαντικά σε ό,τι διαδραματίζεται.
Ο προβληματισμός μας θα έπρεπε να είναι, όχι τόσο το πώς θα συσχετιστούμε με τις πιθανότητες εξέγερσης στους δρόμους και τους τοπικούς ή συγκεκριμένους αγώνες, που θα μπορούσαν να ριζοσπαστικοποιηθούν και να επεκταθούν, αλλά περισσότερο το πώς θα συνεχίσουμε να δρούμε και να επιτιθόμαστε, τόσο σε μια πρακτική, όσο και σε μια θεωρητική διάσταση, υπό το φως των τωρινών μετασχηματισμών που συντελούνται στην κοινωνία και στους μηχανισμούς της κυριαρχίας.
Η ανάλυση των πρακτικών και των μονοπατιών του αγώνα σε σχέση με το στόχο, είναι ένα βασικό βήμα σε μια κουβέντα, που στοχεύει στην εξατομίκευση των ορίων και των πρακτικών της θεωρίας και της πρακτικής της κοινωνικής ανατροπής. Για να μπορούν να γίνουν καλύτερα αντιληπτά τα ερωτήματα και οι προτάσεις που σκοπεύουμε να βάλουμε στο τραπέζι, θα θέλαμε να αναπτύξουμε μερικά επιχειρήματα στους συντρόφους μας.
Πιστεύουμε πως ένα θέμα, με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε άμεσα, είναι η επικοινωνία μεταξύ συντρόφων. Το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί σε δύο επίπεδα, εκείνο των τρόπων με τους οποίους αποφασίζουμε να επικοινωνήσουμε και εκείνο των εργαλείων που διαλέγουμε κάθε φορά. Συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στη χρήση του internet και στη σχέση μας με αυτό. Η χρήση από μέρους μας αυτών των εργαλείων, ακόμα και εντός πλαισίων, είναι κάτι δεδομένο, όμως αυτός σίγουρα δεν είναι ένας παράγοντας που να μας κάνει να τα θεωρούμε χρήσιμα στην περίπτωση μιας εξέγερσης ή στον καθορισμό της οπτικής μας στα πράγματα ή, ακόμα περισσότερο, κάτι που μπορούμε να ξεφορτωθούμε όπως και όποτε θέλουμε.
Τα συστήματα εικονικής επικοινωνίας γνώρισαν τεράστια ανάπτυξη εντός της κοινωνίας στην οποία ζούμε, μέσα στα τελευταία είκοσι χρόνια και αυτή συνεχίζεται κάθε μέρα, τόσο στην πραγματικότητα, όσο και στα σχεσιακά συστήματα μεταξύ των ανθρώπων. Δε μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι αυτά τα συστήματα μπαίνουν σιγά-σιγά στις ζωές μας, καθορίζοντας αναπόφευκτα τον τρόπο που συσχετιζόμαστε με τους άλλους ανθρώπους, το περιβάλλον γύρω μας και τα ίδια τα μέσα επικοινωνίας. Όλα αυτά συνέβησαν, παρόλο που γνωρίζουμε πως η εικονική μη-πραγματικότητα εξυπηρετεί την εξουσία και τη δύναμή της.
Την τελευταία δεκαετία, οι παραδοσιακοί τρόποι μέσω των οποίων κυκλοφορούσαν οι ιδέες μας, όπως οι εφημερίδες, οι μπροσούρες, τα τρικάκια, οι αφίσες και τα βιβλία έχουν μειωθεί σημαντικά και η εξάπλωση των ιδεών έχει ανατεθεί σχεδόν εξολοκλήρου στο εικονικό σύμπαν. Σήμερα, όσο ποτέ, είναι υψίστης σημασίας το να επιστρέψουμε και να ξεσκονίσουμε τους παλιούς τρόπους συνάντησης και επικοινωνίας μεταξύ συντρόφων και να πειραματιστούμε με καινούριους, που θα είναι αποκλειστικά δικοί μας και όχι του εχθρού. Να επιστρέψουμε στις συναντήσεις μεταξύ μας και να βρίσκουμε χρόνο να το κάνουμε αυτό, κάτι που είναι όλο και πιο δύσκολο δεδομένων των καθημερινών ρυθμών που επιβάλλονται από το σύγχρονο τρόπο ζωής, ρυθμούς που λίγο-πολύ έχουμε συνειδητά αποκτήσει κι εμείς.
Είναι σύνηθες να ακούμε κάποιον να επιχειρηματολογεί υπέρ της χρήσης των εργαλείων του υπολογιστή σε κάποιες περιπτώσεις, άλλα βλέποντας τους εαυτούς μας να χρησιμοποιούν καθημερινά το internet, ιδιαίτερα για την ανταλλαγή πληροφοριών και ιδεών, αντιλαμβανόμαστε πόσο αρνητικά έχει αυτό καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούμε σχέσεις. Η αντίληψη της καλής χρήσης της εικονικής πραγματικότητας με μια επαναστατική προοπτική δε μας πείθει, αντίθετα νομίζουμε πως σε μια τέτοια πιθανότητα ελοχεύει ο κίνδυνος να διαλέξουμε μονοπάτια, τα οποία δεν είναι καθόλου ασφαλή, δεδομένου του γεγονότος ότι αυτά είναι λειτουργικά για το κεφάλαιο και τη διαχείριση τις εξουσίας. Η μηχανοργάνωση και η τεχνολογική ανάπτυξη θα πρέπει, πιθανώς, να είναι στόχοι επίθεσης.
Σαμποτάζ στην παραγωγή
Η μηχανή του κεφαλαίου τρέφεται από τις δομές εξουσίας (γραφειοκρατίες και θεσμούς), από τους μηχανισμούς καταστολής και ελέγχου (φυλακές, δικαστήρια, στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις, συστήματα παρακολούθησης), την εργασία, τη συναίνεση, την παραγωγή. Επομένως, η ριζοσπαστική κριτική και η προοπτική επίθεσης οφείλουν να αναπτυχθούν σε πολλά επίπεδα, τόσο μέσω της θεωρίας, όσο και μέσω της πράξης. Συγκεκριμένα, το σύστημα της παραγωγής και της κατανάλωσης είναι αυτό που δένει τις ατομικότητες με το κεφάλαιο και τις διάφορες μορφές του. Η δημιουργία ψεύτικων αναγκών καθορίζει την υποταγή, λίγο-πολύ συνειδητή, στην εκμετάλλευση της εργασίας, στη λογική της οικονομικής αποικιοκρατίας. Η παραγωγή ενέργειας, το βιομηχανικό σύμπλεγμα, τα διάσπαρτα εργοστάσια και η κυκλοφορία των εμπορευμάτων είναι η λειτουργική βάση αυτού του κόσμου.
Και είναι αυτή ακριβώς η κατεύθυνση, προς την οποία πρέπει να δράσουμε, χωρίς να περιμένουμε αυτόν τον τοίχο εμπορευματοποίησης, ο οποίος εισβάλλει σε κάθε πόρο της ύπαρξής μας, να καταρρεύσει πάνω μας, ενώ εμείς ξύνουμε την επιφάνεια και όχι τη βάση του, θάβοντας κάθε μελλοντική δυνατότητα επίθεσης. Η απόκτηση, η ανταλλαγή και η διάδοση πληροφοριών, θεωρητικών και πρακτικών, με σκοπό την ανάκτηση και τη χρήση εργαλείων και γνώσης, είναι μια από εκείνες τις πτυχές, που θεωρούμε υψίστης σημασίας να συζητήσουμε και να αναπτύξουμε.
Μπορούμε να αναρωτιόμαστε πώς να δράσουμε και πώς να επιτεθούμε, αλλά είναι εξίσου σημαντικό να αναρωτηθούμε εναντίον ποιου πρέπει να δράσουμε και ποιους στόχους να λάβουμε υπόψιν μας, επικεντρώνοντας περισσότερο στο κίνητρο παρά στον αυτοπεριορισμό μας σε μια λογική απάντηση. Αυτό που μας περιβάλλει είναι γεμάτο από μέρη όπου το κεφάλαιο πολλαπλασιάζεται. Μέρη που γεννήθηκαν ή μετασχηματίστηκαν τις τελευταίες δεκαετίες. Μπορούμε να δώσουμε σύντομα ένα παράδειγμα, μέσα από το οποίο μπορούμε εύκολα να τονίσουμε τις αλλαγές, στις οποίες αναφερόμαστε. Ας σκεφτούμε τη διαφορά μεταξύ των έγγραφων αρχείων και των βάσεων δεδομένων.
Στο παρελθόν, το κάψιμο των εγγράφων ενός ληξιαρχείου, ενός γραφείου, μιας μεγάλης βιομηχανικής μονάδας, θεωρούνταν μια χειροπιαστή καταστροφική πράξη. Σήμερα όχι. Η πληροφορία γενικά και η πληροφορία ενός αρχείου διατηρούνται σε βάσεις δεδομένων, σε μικροσκοπικές ηλεκτρονικές συσκευές και κυκλοφορούν σε χιλιάδες χιλιόμετρα καλωδίων και συρμάτων. Δεν είναι απαραίτητο να το λάβουμε αυτό υπόψιν μας; Δεν είναι προφανές πως οι αλλαγές που έχει κάνει ο εχθρός είναι ριζοσπαστικές και δε μπορούν να αγνοηθούν και πως γι’ αυτό είναι απαραίτητο να τις γνωρίσουμε καλύτερα και σε βάθος; Εδώ δε θέλουμε να κάνουμε μια λίστα του τι θα ήταν πιθανός στόχος επίθεσης, προτιμούμε να αφήσουμε αυτά τα ζητήματα στη φαντασία της έρευνας και στη δημιουργικότητα της εξεγερσιακής οπτικής του καθένα από εμάς.
Ένα άλλο σημείο που θα μας ενδιέφερε να συζητήσουμε συνοπτικά, είναι η διεθνής διάσταση που πρέπει να αποκτήσει ή στην οποία πρέπει να επιστρέψει η εξεγερσιακή προοπτική. Περιπτώσεις σαν και αυτή, μας επιτρέπουν να συναντηθούμε, να κουβεντιάσουμε και να αντιπαρατεθούμε με συντρόφους από άλλα μέρη του κόσμου και χρειάζεται να ορίσουμε ένα σημείο έναρξης της εκβάθυνσης των μελλοντικών μας σχέσεων. Όμως, η πιθανότητα σφυρηλάτησης τέτοιων σχέσεων σε ατομική βάση ή μεταξύ πραγματικοτήτων διαφορετικών περιοχών δεν πρέπει να είναι ο τελικός σκοπός, αλλά μια αφορμή και πτυχή εντός αυτής της διεθνούς διάστασης, την οποία επιθυμούμε. Το να έχουμε σχέσεις με συντρόφους που ζουν αλλού δεν είναι αρκετό, πρέπει ο καθένας από εμάς να έχει μια οπτική για τη δράση, που ξεπερνά τα σύνορα των χωρών. Για να εξηγήσουμε αυτό που λέμε καλύτερα, ας πάρουμε το παράδειγμα αυτών που συνέβησαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, την εξέγερση του Δεκέμβρη, τις χιλιάδες επιθέσεις που εξαπλώθηκαν σε όλην της την έκταση, τις συνεχόμενες συγκρούσεις με τους μπάτσους αλλά και τις επιθέσεις σε σύμβολα και δομές εξουσίας, τις απαλλοτριώσεις στα super market και τις πολλές άλλες δράσεις, που ζέσταναν την καρδιά μας και έβαλαν φωτιά στην ψυχή μας. Φωτιές, όμως, που σπάνια ξεχύθηκαν από τις ψυχές μας για να εδραιώσουν μια χειροπιαστή διάσταση.
Οι λόγοι που δεν έγινε αυτό μπορεί να διαφέρουν. Έλλειψη επαφών; Μια πραγματικότητα πολύ μακριά από τη δική μας; Εσωτερικές ιδιαιτερότητες που είναι δύσκολο να αποκωδικοποιήσουμε; Σποραδικές ειδήσεις που συνήθως συνδέονται με πηγές του καθεστώτος; Προφανώς, όλοι αυτοί οι λόγοι συνέβαλλαν σε αυτήν την περίπτωση. Αλλά ο σημαντικότερος λόγος, ο πιο καθοριστικός, ήταν το ότι δεν ήμασταν, ούτε είμαστε, προετοιμασμένοι και γι’ αυτό, δε μπορέσαμε να αδράξουμε την ευκαιρία. Το να καταφέρναμε να εξάγουμε τη μόνιμη σύγκρουση πέρα από τα ελληνικά σύνορα, το να ήμασταν ικανοί να καταλάβουμε τις αντιθέσεις που το κεφάλαιο αναπτύσσει σε κάποιο άλλο μέρος, το να μπορούσαμε να αντεπιτεθούμε έχοντας στη διάθεση μας εργαλεία προετοιμασμένα από πριν, είναι πράγματα που θα μπορούσαν να είχαν κάνει τη διαφορά.
Είναι μέσω του στοχασμού αυτής της χαμένης ευκαιρίας και πολλών άλλων, που μπορούμε να καταλάβουμε πόσο σημαντικό είναι να έχουμε τη δυνατότητα να βλέπουμε πέρα από τα λίγα πράγματα, που είναι μπροστά στα μάτια μας και να είμαστε έτοιμοι, προετοιμασμένοι. Λόγω της επιτακτικότητας της επιθυμίας μας να είμαστε εκεί, του ενθουσιασμού της συμμετοχής στην εξάπλωση της αγανάκτησης, κινδυνεύουμε να χάσουμε τους εαυτούς μας μεταξύ των προκλήσεων του κεφαλαίου και αγώνων που δεν είναι δικοί μας. Δεν υπάρχει κανένας κόσμος να σώσουμε, ούτε συνειδήσεις να κατακτήσουμε, ούτε θεωρίες να διαδώσουμε.
Παρόλο που η δημιουργικότητα, που κάποιες φορές καθορίζει και το απρόβλεπτο, είναι βασική, οι προοπτικές και οι στόχοι δεν πρέπει να βγαίνουν από ένα μαγικό καπέλο, δε μπορούμε να απασχολούμε τους εαυτούς μας με μια εμμονική αναζήτηση ρόλων, με αριθμούς και καταμετρήσεις κεφαλιών. Είναι σημαντικό να εξερευνήσουμε νέα μονοπάτια επίθεσης, νέα μέσα, εργαλεία και τεχνικές όχι μόνο σε σχέση με τους στόχους, αλλά λαμβάνοντας υπόψιν και τις συνθήκες και τις δυνάμεις που διαθέτουμε.
Υπάρχουν άπειρες δυνατότητες παρέμβασης με σημαντικό και καταστροφικό τρόπο ενάντια στην πραγματικότητα που μας περιβάλλει και γι’ αυτό, θεωρούμε σημαντική την επέκταση και την πολυμορφία των πρακτικών μας, προσπαθώντας να τις κάνουμε να αναπαράγονται συνεχώς.
Ανωνύμου
Παλέρμο, 31 Οκτώβρη
Πηγή: The Anarchist Library
